دستگاه های مختصات آسمان

چهار نوع دستگاه مختصات داریم.اینجا به ذکر توضیحاتی درباره آن ها می پردازیم.این دستگاه ها عبارت اند از:دستگاه افقی(سو و ارتفاع)-دستگاه استوایی(بعد و میل)-دستگاه دایره البروجی(طول و عرض)-دستگاه کهکشانی.............

ادامه نوشته

نزدیک‌ترین همسایه کیهانی ما ، کهکشان آندرومدا ،M31

شرینی واسانم در این تصویر زیبا از دریاچه مونو در کالیفرنیا، نمایی از کهکشان راه‌‎شیری و صور فلکی بهاری را به تصویر کشیده که شاخص‌ترین اجرام آن، کهکشان آندرومدا در فاصله 2.5 میلیون سال نوری از زمین است.

کهکشان آندرومدا در این تصویر به شکل لکه‌ای عدسی شکل در گوشه بالا-چپ تصویر دیده می‌شود.

زیبایی بی‌کران

زیبایی بی‌کران: در این تصویر که از آسمان کوئینزلند استرالیا گرفته شده است، زیبایی بی‌کران کهکشان راه شیری خودنمایی می‌کند؛ کهکشانی که فاصله انتها تا انتهای دیسک ستاره‌ای آن 120 هزار سال نوری است. عکاس این تصویر، راس بنینگ، می‌گوید: «این عکس به عنوان یک آزمایش گرفته شد، اما من از نتیجه بسیار خوشحالم.»

آندرومدا چیست؟

نزدیک ترین کهکشان مارپیچی که شبیه کهکشان ماست آندرومدا نام دارد. حتی در شرایط رصدی متوسط هم میتوان آن را همچون ابری مه آلود از گاز و غبار دید. در یکی از خبرهای اخیر ناسا درباره اش چنین آمده: ((... کهکشان آندرومدا را اخترشناس ایرانی، عبدالرحمن صوفی، به نام  «ابر کوچک» می شناخته و در سال 964 میلادی در کتابش «صورالکواکب» به آن اشاره کرده است. احتمالا این اخترشناس ایرانی آن را در سال 905 میلادی رصد کرده است...))

آندرومدا به سبب نزدیکی اش به ما، از هر کهکشان دیگری در عالم بیشتر بررسی شده است،  چون به ما امکان میدهد که همه ویژگی های کهکشان خودمان را، که به سبب وجود غبار میان ستاره ای نمی بینیم، در آن بررسی کنیم.  برخی از این ویژگی ها به این شرح اند: ساختار مارپیچی، خوشه های کروی و باز ستاره ای، ماده میان ستاره ای، سحابی های سیاره نما، بقایای انفجارهای ابرنواختری، هسته کهکشان، کهکشان های همراه و بسیاری دیگر.

نخستین شرح از آندرومدا، که آن را ابری از گاز معرفی کرده، در کتاب صورالکواکب، نوشته اخترشناس ایرانی، عبدالرحمن صوفی، در سال 964 میلادی آمده است. نخستین شرح از رصد تلسکوپی آن را سیمون ماریوس در سال 1612 ارائه کرد. شارل مِسیه، بی خبر از کشف صوفی و ماریوس، آن را به نام M31  در فهرست بزرگ سحابی هایش آورد.

برای مشاهده ی بقیه ی مطلب روی لینک ادامه مطلب کلیک کنید

ادامه نوشته

این کهکشان طغیانگر به شکل مستطیل است

تا کنون کهکشان‌ها از نظر شکل ظاهری تنها در سه دسته بیضوی، مارپیچی و نامنظم تقسیم می‌شدند. اما اکنون اخترشناسان کهکشان عجیبی به شکل مستطیل کشف کرده‌اند که تمام معادلات را به هم ریخته است.

محمود حاج‌زمان: اگر یک انسان اندامی چهارگوش داشت خیلی عجیب نبود؛ اما در خصوص یک کهکشان، چهارگوش بودن نشانه آشکاری از طغیانگری است. کهکشان مستطیلی شکلی که در فاصله 700 میلیون سال نوری از زمین و در صورت فلکی نهر (Eridanus) شناسایی شده، چهارگوش‌ترین کهکشان شناخته شده است. این کهکشان می‌تواند درک جدیدی از نحوه شکل‌گیری و تکامل کهکشان‌ها را در اختیار اخترشناسان قرار دهد.

بقیه مطلب در لینک ادامه مطلب

ادامه نوشته

آیا می‌دانید مرکز دنیا کجاست؟

لابد شما هم ماجرای معروف ملانصرالدین را در خصوص مرکز دنیا شنیده‌اید که گفت: «مرکز جهان همین جایی است که الان من ایستاده‌ام. باور نداری، متر کن!» اما به راستی مرکز جهان کجاست؟

محمود حاج‌زمان: لابد شما هم ماجرای معروف ملانصرالدین را در خصوص مرکز دنیا شنیده‌اید که گفت: «مرکز جهان همین جایی است که الان من ایستاده‌ام. باور نداری، متر کن!» اما به راستی مرکز جهان کجاست؟
به گزارش پاپ‌ساینس، قبل از هر چیز بسیار مهم است که درک کنید مهبانگ انفجاری از ماده به درون فضای خالی نبود، بلکه مهبانگ انبساط سریع خود فضا بود. این بدان معناست که هر نقطه‌ای در جهان می‌تواند مرکز آن باشد. جهان را سطح یک بادکنک خالی در نظر بگیرید که نقطه‌هایی روی آن قرار دارد. این نقاط نماینده خوشه‌های کهکشانی هستند. زمانی‌که بادکنک باد می‌شود، هر نقطه از سایر نقاط دورتر می‌شود. مانند سایر جهان، فضای بین خوشه‌های کهکشانی، با شتاب فزاینده‌ای منبسط می‌شود (اگرچه گرانش باعث می‌شود خوشه‌های کهکشانی اندازه خود را حفظ کنند).
نخستین بار، ادوین هابل این پدیده را در سال 1929 / 1308 مشاهده کرد. وی متوجه شد که نور کهکشان‌های دوردست به سمت بخش سرخ طیف نور منتقل می‌شود (انتقال به سرخ)، که به این معنا بود که این نور در حین سفر در میان فضا کش می‌آید. با اندازه‌گیری طول موج نور، هابل مشاهده کرد که کهکشان‌ها با سرعتی که متناسب با فاصله آنها از یکدیگر است، در حال دور شدن از هم هستند.
در ابتدا، جهان تنها یک نقطه بود، اما این نقطه کجا قرار دارد؟ این نقطه همه‌جا بود، و هنوز هم هست. اخترشناسان حتی این موضوع را اثبات کرده‌اند: «نور ناشی از مهبانگ، به شکل تابش کیهانی، آسمان را در تمام جهات پر کرده است.»

تصادف کاملا ظاهری در فضای میان‌کهکشانی / فیلم

تصادف کاملا ظاهری در فضای میان‌کهکشانی / فیلم

در این تصویر از تلسکوپ فضایی هابل، کهکشان‌های NGC 3314 را می‌بینید که به نظر می‌رسد در اواسط برخورد با یکدیگر قرار دارند، اما واقعیت این است که این دو کهکشان با یکدیگر خیلی فاصله دارند.

کهکشان جلویی که NGC 3314A نام گرفته، یک کهکشان مارپیچی است که شکل آن نیز اندکی تغییر کرده و در فاصله 117 میلیون سال‌نوری از زمین قرار گرفته است. کهکشان عقبی که آن‌هم یک کهکشان مارپیچی است، NGC 3314B نام دارد و 140 میلیون سال‌نوری از ما فاصله دارد. با این حساب، این دو کهکشان 23 میلیون سال‌نوری از یکدیگر فاصله دارند و قرار گرفتن آن‌دو روی یک خط از دید ما زمینی‌ها واقعا به ندرت پیش می‌آید. برای مشاهده عکس در ابعاد بزرگ (به حجم 1.55 مگابایت) اینجا را کلیک کنید.

رصدهای متعددی که از نقاط مختلف کیهان انجام شده، نشان می‌دهد تقریبا 33درصد از کهکشان‌های جهان برخوردی هستند. برخورد کهکشان‌ها با یکدیگر می‌تواند به نتایج مختلفی منجر شود، ادغام در یکدیگر و پدید آوردن یک کهکشان بزرگ‌تر، به دام افتادن کهکشان کوچک‌تر در دام جاذبه کهکشان بزرگ‌تر و تبدیل شدن به یک قمر یا حتی نابودی هر دو کهکشان و پراکنده‌شدن مواد آنها در فضای میان‌کهکشانی؛ اما در همه این برخوردها یک چیز مشترک است و آن، تولد ستارگان جدید است. پاختلالات گرانشی شدیدی که از نزدیک شدن کهکشان‌ها به یکدیگر ایجاد می‌شود، ابرهای هیدروژنی آرام و وسیع را به ارتعاش درمی‌آورد و باعث منقبض شدن آنها و درنهایت، تولد ستارگان می‌شود.
در فیلم زیر می‌توانید انیمیشن منتشرشده از این رصد را مشاهده کنید که در آن، دوربین در نمای آسمان شب زمین زوم می‌کند و کهکشان ان.جی.سی 3314 از دل آن بیرون می‌آید.

برای دانلود فیلم کوتاهی در این رابطه از لینک زیر استفاده کنید

دانلود فیلم




عکسهای آسمان شب

  • برای مشاهده ی تصاویر در اندازه ی کامل روی آنها کلیک راست کرده و گزینه ی open in new windows را انتخاب کنید
  • عکس بیشتر در http://torgheh.ir
  • عکس آسمان ابیانه
    No#2070
  • عکس آسمان ابیانه
    No#2069
  • عکس ابیانه
    No#2068
  • عکس راه شیری
    No#2059
  • باقی عکس ها در ادامه مطلب

ادامه نوشته

والپیپر های نجومی ،عکس کهکشان

عکس ها در ادامه مطلب

ادامه نوشته

ژرفاي جبار برفراز جزاير قناري

تصویر نجومی روز

Astronomy Picture of the Day

 
ژرفاي جبار برفراز جزاير قناري
23 ژانویه 2012

چه چيزي نگاه شما را بيشتر به سوي خود مي‌كشاند، آسمان با زمين؟ روي زمين قله‌هاي سنگي پارك ملي تيده در جزيره‌ي تنريفِ  از جزاير قناري  اسپانيا در ساحل شمال غرب آفريقا را مي‌بينيد. اين چشم‌انداز آتشفشاني كه نمايان‌گر قله‌هاي پير اين جزيره است گاهی بعنوان آزمایشگاهی برای آزمایش دستگاه‌هاي مریخ‌نوردهای آینده ‌مورد استفاده قرار مي‌گيرد. چراغ‌هاي هتلي نزديك در سمت چپ تصوير مي‌درخشد. ابرهاي طوفان‌زا كه در افق ديده مي‌شوند و از ميان چند نماي مختلف انتخاب شده است بعداً به عكس اضافه شده‌اند. نوار عمودي كهكشان راه‌شيري در ميانه‌ي اين تصوير ژرف آن را به‌ دو نيم قسمت كرده است. حلقه‌ي سرخ در سمت راست تصوير، حلقه‌ي بارنارد است كه در نزديكي مركز آن كمربند ستاره‌اي معروف صورت‌فلكي جبار هم ديده مي‌شود. كمي بعد از گرفته‌شدن اين تصوير شامگاهي‌ در اوايل سال ميلادي ، ابرهاي طوفان‌زا از  آسمان را كنار رفته‌اند جذابيت اين مكان را بيشتر كرده ‌است.

 

امتياز و حق تصوير: Juan Carlos Casado (TWAN)

 

 

Today’s APOD in English


مترجم: ساناز مصطفي‌زاده

حفره سیاه

مقدمه
حفره‌های سیاه جذابترین و اسرار آمیزترین اشیاء آسمانی هستند. مهمترین یافته‌های اختر شناسی سالهای 1960 تپ اخترها و اختر نماها هستند. تپ اخترها منابع رادیویی و (حداقل در یک مورد) منبع نوری تپنده منظم هستند. اختر نماها منابع نوری و رادیویی بسیار شدیدی هستند که ظاهراً از زمین فاصله زیادی دارند. کشف تپ اخترها و اخترنماها بیشتر در نتیجه پیشرفتهای اختر شناسی رادیویی تحقق یافت که در سالهای 1970منجر به جستجوی طبقه تازه‌ای از اشیاء آسمانی شد که عجیبترین پدیده‌های فیزیکی در جهانند.
ادامه نوشته

نخستین نور در عالم

آسمان شب با هزاران نقطه نورانی تزئین شده است و تریلیون ها ستاره در گروه هایی بنام کهکشان در سر تا سر عالم پراکنده شده اند. ستاره ها ابتدایی ترین و رایج ترین اجرام درعالم اند که دراندازه های گوناگونی پیدا میشوند. آنها کره های عظیمی از گاز هیدروژن و هلیم – گاهی هم با کمی عناصر سنگین تر- هستند که در ابرهای چرخان وسیعی بنام سحابی(nebula) شکل گرفته اند.

در طی چند میلیون سال گرانش سبب میشود مواد در بخش های مختلف سحابی با هم بیامیزند و تکه های بزرگتر و سنگین تری را شکل دهند. سرانجام این بخش سحابی به تدریج تحت فشار گرانش جرم خودش فرو میریزد. وقتی چگالی و دمای هیدروژن در بخش مرکزی تکه ای از سحابی به قدر کافی زیاد شود واکنش گرما- هسته ای به نام همجوشی(fusion) آغاز میشود که طی آن چهار هسته اتمی هیدروژن بهم جوش میخورند و یک هسته اتمی هلیم شکل میدهند. جرم یک هسته هلیم 7/0 درصد کمتر از جرم چهار هسته هیدروژن است. این جرم گمشده به انرژی تبدیل میشود.

ادامه نوشته

طبقه بندی کهکشان ها

آ. نامنتظم. نمونه ی این کهکشان ها ابر های ماژلان است . این کهکشان ها شکل هندسی ساده یا الگوی واضحی ندارند.

ب. بیضوی. این کهکشان ها به صورت قرص هایی کم و بیش مسطح اند . در آنها هیچ بازوی مارپیچی تشخیص داده نمی شود. تقریبا ۲۵ درصد همه ی کهکشان ها از این گروه اند. کهکشان M87 در صورت فلکی سنبله از این گونه است .با کلیک بر روی لینک زیر تصویر M87 را می بینید.

M87 jet.jpg

 حدس زده می شود که.....

ادامه نوشته

فهرست مسیه

فهرست مسیه فهرستی از ۱۱۰ جرم غیر ستاره‌ای است که توسط شارل مسیه گردآوری و ثبت شده است. مسیه در جستجوی دنباله‌دارها بود و به همین خاطر فهرستی از جرم‌های آسمانی تهیه کرد تا آن‌ها را با دنباله‌دار اشتباه نکند. او در کاتالوگ سحابی‌ها و خوشه‌های ستاره‌ای ۴۵ جرم را ذکر کرده بود. تا پایان عمر این تعداد را به ۱۰۳ رساند. پژوهشگران با توجه به یادداشت‌های دیگر مسیه این تعداد را به ۱۱۰ رسانده‌اند. فهرست مسیه از مشهورترین دسته‌بندی‌های جرم‌های آسمانی است و در مواردی نامی که مسیه بر برخی از آن‌ها گذاشته هنوز به کار می‌رود.

در زیر تصویر تمامی اجرام مسیه را می بینید برای مشاهده  تصویر کامل آن را درسیستم خودتان ذخیره کنید

برای مشاهده اجرام مسیه روی لینک زیر کلیک کنید

فهرست اجرام مسیه

فهرست اجرام مسیه

      خوشه ستاره‌ای       سحابی       کهکشان       دیگر
عدد مسیه عدد NGC نام مشهور تصویر نوع جرم فاصله (kly) صورت فلکی قدر ظاهری
M1 NGC 1952 سحابی خرچنگ Crab Nebula.jpg سحابی بازمانده از ابرنواختر 6.3 گاو 9.0
M2 NGC 7089   Messier 002 2MASS.jpg خوشه ستاره‌ای کروی 36 دلو 7.5
M3 NGC 5272   M3LRGB 891x674.jpg خوشه ستاره‌ای کروی 31 سگان شکاری 7.0
M4 NGC 6121   Messier4.jpg خوشه ستاره‌ای کروی 7 کژدم 7.5
M5 NGC 5904   M5--LRGB2 898x688.jpg خوشه ستاره‌ای کروی 23 مار 7.0
M6 NGC 6405 خوشه پروانه M6a.jpg خوشه ستاره‌ای باز 2 کژدم 4.5
M7 NGC 6475 خوشهٔ بطلمیوس Open-cluster-Messier-7.jpeg خوشه ستاره‌ای باز 1 کژدم 3.5
M8 NGC 6523 سحابی مرداب M8 rvb.jpg خوشه ستاره‌ای همراه با سحابی 6.5 کمان 5.0

 

برای مشاهده تمام اجرام روی لینک ادامه مطلب کلیک کنید

ادامه نوشته

کهکشان های دور دست

بیست وسه کهکشانی که گروه محلی را تشکیل می دهند ، جزکسر ناچیزی از همه ی جهان-جزیره هایی که شمارشان به بیش از ۱۰،۰۰۰ میلیون برآورد می شود نیستند.
تلسکوپ ۵ متری کوه پالومار می تواند کهکشان هایی را رصد کند که تا ۲ بیلیون سال نوری از ما فاصله دارند . در این فاصله بیش از ۲ هزار میلیون کهکشان وجود دارد...
ادامه نوشته

کهکشان امراةالمسلسله(M31 یا NGC224 )

در گروه محلی کهکشان ها ، کهکشان بزرگ امراةالمسلسله (که بهM31 یا NGC224 نیز معروف است ) شایسته ی توجه خاص است - توجهی که معلول شباهت بسیار زیاد آن به کهکشان ما است و درباره ی آن اطلاعاتی در اختیار ما قرار می دهد.

این کهکشان ، اگر چه بزرگتر از کهکشان ما است ( تقریبا دو برابر ) ولی از فاصله ی ۲،۵۰۰،۰۰۰ سال نوری چون لکه ی ابر مانند کم سویی ازقدر ظاهری ۳/۴ به چشم برهنه می آید ...

ادامه نوشته

گروه محلی کهکشان ها

چنین به نظر می رسد که راه کاهکشان (کهکشان راه شیری ) یکی از اعضاء مجموعه ای از کهکشان ها موسوم به گروه محلی است.
کهکشان ما در یک سر این مجموعه و M31 ، کهکشان صورت امراةالمسلسله در سر دیگر. در این گروه ۲۳ کهکشان وجود دارد . درخشندگی بیشتر این کهکشان ها اندک است و تنها به دلیل نزدیکی آنها است که دیده می شوند .....

ادامه نوشته

اخترواره ای با مدار نعل اسبی

یک همتای کیهانی برای زمین؛
معرفی همسایه جدید زمین در مدار خورشید/ اخترواره ای با مدار نعل اسبی
سیاره زمین با پیوستن اخترواره ای عظیم الجثه به مدار خورشید، همتای کیهانی دیگری یافته است که در این مدار به دور ستاره سامانه خورشیدی حرکت خواهد کرد.
اخترواره 2010 SO16 می تواند در هر زمانی از 120 هزار سال تا یک میلیون سال آینده با قرار گرفتن در پشت سیاره زمین، به تعقیب این سیاره بپردازد. این اخترواره با وسعتی برابر چند صد متر بزرگترین سنگ کیهانی است که تا کنون در چنین فاصله نزدیکی از زمین کشف شده است.

برای مشاهده ادامه مطلب روی لینک ادامه مطلب کلیک کنید

ادامه نوشته

کارنامه برخورددهنده سرن در شکار ضدماده و بازسازی پس از بیگ بنگ

گروه فناوریهای نوین: سال 1389 سالی درخشان در عرصه فیزیک ذرات بود. در این سال برخورد دهنده بزرگ هادرون در سرن سوئیس آغاز به کار کرد و توانست به نتایج مهمی از جمله شکار ضدماده و بازسازی اولین لحظات پس از بیگ بنگ دست یابد.

 سال 1389 با آغاز به کار برخورددهنده بزرگ (LHC) در سرن ژنو واقع در مرز بین فرانسه و سوئیس آغاز شد.

فروردین سال گذشته در چنین روزهایی 30 مارس 2010 (10 فروردین 1389)، برخورد دهنده بزرگ LHC پس از 25 سال تلاش دانشمندان آغاز به کار کرد و پروتونها را با انرژی 7 هزار میلیارد الکتروولت در یک تونل 27 کیلومتری به حرکت در آورد.

برای مشاهده ادامه مطلب روی لینک ادامه مطلب کلیک کنید

ادامه نوشته